Hoe de natuur een plekje krijgt in Dirkzwager

We realiseren een nieuwe woonwijk op het Dirkzwagerterrein in Schiedam. Waar nu nog een braakliggend stuk grond ligt, verrijst straks een bruisende wijk waar wonen, werken en recreëren samenkomen. Toekomstbestendigheid is een speerpunt binnen deze ontwikkeling. Bij toekomstbestendigheid denk je al snel aan duurzaam materiaalgebruik of energiebesparing. Maar het is veel meer dan dat. Het gaat ook om behoud en ontwikkeling van de natuur. Als we bouwen, houden we niet alleen rekening met mensen, maar kijken we ook naar de mogelijkheden om een fijne plek aan dieren en planten te geven. Om advies in te winnen voerde Ecoresult ecologisch onderzoek uit in het plangebied. Martijn van der Neut, ecoloog bij Ecoresult is van meet af aan betrokken bij de ontwikkeling van Dirkzwager. Hij vertelt meer over zijn rol als ecoloog bij een nieuwbouwproject als deze.

De rol van een ecoloog bij een nieuwbouwproject  

Ecoresult onderzoekt hoe een nieuwe ontwikkeling de flora en fauna op een projectlocatie beïnvloedt. Dit doen zij op meerdere van onze projectlocaties, zo ook bij de Buurttuin in Schiedam en Parelmoerwijk in Den Haag.  

Martijn legt uit wat een ecoloog doet: “Een ecoloog doet onderzoek naar verschillende beschermde flora en fauna. Bij een nieuwbouwproject maken we eerst een ecologische quickscan waarbij we kijken naar beschermde ecologische soorten binnen een plangebied. In de bebouwde omgeving gaat het dan vooral om huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen. Als deze soorten voorkomen voeren we aanvullend onderzoek uit. In dat vervolgonderzoek bepalen we dan wat de gevolgen van de ontwikkeling zijn voor de desbetreffende soort, en hoe een bouwbedrijf moet handelen in het kader van de Wet natuurbescherming. Zo’n onderzoek kan meer dan een jaar duren. Als we beschermde soorten vinden moet een bouwbedrijf ontheffing aanvragen en daar volgens de wet voor compenseren.” 

Hij vervolgt: “Uit het onderzoek op het Dirkzwagerterrein blijkt dat de ontwikkeling geen negatief effect heeft op beschermde soorten zoals gierzwaluwen en vleermuizen. Maar deze soorten komen wel voor in de directe omgeving. Om de nieuwe woonwijk geschikt te maken voor deze soorten heb ik een natuurinclusief inrichtingsadvies opgesteld waarin ik kansen en maatregelen benoem die de biodiversiteit in de nieuwe woonwijk een impuls geven”.

Gevolgen van afnemende biodiversiteit 

Wetenschappers waarschuwen dat de biodiversiteit wereldwijd afneemt. Dat is niet alleen slecht voor natuur en ecosystemen, maar ook voor het welzijn van de mens. Waarom is biodiversiteit zo belangrijk? Martijn legt uit: “Biodiversiteit is een term voor alle verschillende soorten die we op aarde hebben. Diversiteit in dier- en plantsoorten houdt de natuur in balans en vangt de impact van klimaatverandering op. ”  
 
Ook in Nederland merken we de gevolgen van afnemende biodiversiteit. Zo daalt de bijenpopulatie. Bijen zijn de belangrijkste bestuivers van heel veel plantensoorten, waaronder essentiële voedselgewassen voor de mens. Ook het aantal huismussen in Nederland is de afgelopen jaren sterk afgenomen. De afname is vermoedelijk te wijten aan minder nestgelegenheid. Dit komt onder andere door het renoveren en isoleren van oudere woningen en doordat er steeds minder beschutting is om nestjes te bouwen. Nieuwbouwwijken hebben minder geschikte nestplaatsen in vergelijking met oude bebouwingsvormen. En je staat er misschien niet bij stil, maar ook vleermuizen zijn van groot ecologisch belang. Ze eten veel insecten waardoor plaagdieren als muggen in toom worden gehouden. Dit zorgt uiteindelijk ook voor een fijnere leefomgeving voor de mens. Het is daarom belangrijk om al deze soorten in stand te houden.  

Toekomstdromen 

Martijn hoopt dat zowel mensen, overheid en bedrijven bijdragen aan het stimuleren van de biodiversiteit in Nederland: “Natuurlijk leidt verandering in beleid tot bescherming en herstel van biodiversiteit. Maar natuurinclusief bouwen is niet verplicht. Dus hoe mooi zou het zijn als een bijdrage leveren aan milieu en klimaat niet wetsafhankelijk is en bedrijven zelf initiatief nemen? Gelukkig zijn er de laatste tijd positieve ontwikkelingen gaande, steeds meer bedrijven laten welwillendheid zien en dragen een steentje bij.“    

Natuurinclusief ontwikkelen in Dirkzwager  

Om biodiversiteit te bevorderen is natuurinclusief bouwen belangrijk, aldus Martijn. Op deze manier integreer je de natuur met de nieuwe bebouwing in het gebied. Dat kan op verschillende manieren, door water en beplanting toe te voegen, maar ook door voorzieningen in de bebouwing te integreren. 

Op het Dirkzwagerterrein zijn geen beschermde soorten gevonden. Toch wordt er rekening gehouden met verschillende diersoorten in de omgeving. Door Dirkzwager natuurinclusief te ontwikkelen willen we meer diersoorten naar het gebied trekken. Kim Toussaint, projectontwikkelaar bij Van Wijnen: “In Dirkzwager komen grote, groene pleinen en hofjes met een rijke begroeiing en een diversiteit aan boomsoorten. We adviseren onze kopers over hun tuininrichting, voegen groene gevels en daken toe en plaatsen regentonnen om regenwater op te vangen. Daarnaast metselen we nestkasten in de gevels, zodat ook zwaluwen en huismussen in onze wijk komen wonen. Het groen in de pleinen zal insecten aantrekken die weer voedsel zijn voor de vogels, en zo is de cirkel weer rond.”  

Meer weten over het project Dirkzwager? Bekijk dan de projectpagina.