Hoe maken we een fijn thuis voor ouderen met geheugenproblemen?

Hoe maak je van een verouderd verpleeghuis weer een gezellige, huiselijke plek? En hoe zorg je dat ouderen met geheugenproblemen er fijn en veilig wonen? We spraken met Paula Stal (manager Diensten en Welzijn bij Aafje) en Raymon de Bruin (uitvoerder bij Van Wijnen) over de grootschalige renovatie van het Rotterdamse verpleeghuis Smeetsland.

Smeetsland is een van de verpleeghuizen van zorginstelling Aafje. Hier wonen 220 ouderen met psychogeriatrische beperkingen, zoals dementie of Korsakov. Het verpleeghuis was toe aan een grondige opknapbeurt. “Meerpersoonskamers, een badkamer moeten delen met verouderd sanitair, pantry’s met een gedateerde keuken… Het was allemaal niet meer van deze tijd,” vertelt Paula. “Straks wonen de bewoners op kleinschalige woongroepen en hebben zij ieder een eigen studio met slimme badkamer. En ook de rest van het verpleeghuis pakken we aan, met als eyecatcher het overdekte atrium. Smeetsland vormen we om tot een modern huis, waar bewoners maar ook medewerkers en bezoekers zich thuis voelen.” Raymon knikt: “Alleen de buitenmuren blijven staan, alles er tussenin vervangen we. Inmiddels hebben ruim 100 bewoners een lintje bij hun eigen, nieuwe voordeur mogen doorknippen.” v

Zachte kleuren met hier en daar een rustige visual

Verschillende personen zijn betrokken bij de renovatie. “Zorgmedewerkers, de cliëntenraad, de psycholoog, een facilitairmedeweker, een arts, de ergotherapeut… ze denken allemaal mee. Hun kennis over wat wel en niet goed is voor de bewoners is natuurlijk onmisbaar. Omdat hier ouderen met geheugenproblemen wonen, is het heel belangrijk dat we aandacht hebben voor de uitstraling van het verpleeghuis,” vertelt Paula. “Er mogen niet te veel prikkels zijn. Daarom maken we gebruik van zachte kleuren. We houden het neutraal met hier en daar een rustige visual. Daarbij kijken we ook naar wat nog herkenbaar is voor de ouderen. Zo hebben de badkamers bijvoorbeeld een wat ouderwetsere kleurstelling.”

De vernieuwde gangen voelen hier en daar nog wat kaal en leeg. Maar ook dat heeft een reden. “We willen eerst ervaren en zien wat bewoners en medewerkers ervan vinden,” laat Paula weten. “Dan kunnen we altijd nog wat toevoegen. Zo voorkomen we dat een ruimte straks toch te druk blijkt te zijn qua uitstraling en kan er bijvoorbeeld ook nog met meubilair geschoven worden, zonder dat de sfeerverlichting ineens op een onlogische plek zit.” Raymon organiseerde eerder een kijkdag op een afdeling, die net was gerenoveerd. “Om te peilen wat de medewerkers van Aafje ervan vonden. Sommigen schrokken van de kleur op de muur: de rozetint was in de praktijk toch wat heftiger dan van tevoren gedacht. Samen met afdeling Vastgoed van Aafje hebben we gekeken hoe we dit nog binnen de planning konden aanpassen. En dat is gelukt.”

Bouwen en wonen op één locatie

Inmiddels is het grootste gedeelte van Smeetsland in een nieuwe jas gestoken. “De renovatie is opgedeeld in drie fases. Wanneer we bezig zijn met één fase, is de rest van het pand gewoon in gebruik. “Dat geeft de nodige uitdagingen en valt of staat met goede communicatie,” zegt Raymon. “Je moet blijven toetsen of je op één lijn zit en hetzelfde over dingen denkt. Als je het hebt over bijvoorbeeld geluidsoverlast: wat vinden wij boren en wat vindt Aafje boren? Wellicht zit daar een verschil tussen. Daar moet je het dus wel met elkaar over hebben en goede afspraken over maken.” Paula knikt: “Dat vraagt aan beide kanten om flexibiliteit. Maar zo creëren we wel veel meer rust voor de bewoners. En daar gaat het natuurlijk om.