Iedereen een eigen plek in De Vijf Havens

De geheel vernieuwde laagbouw van locatie De Vijf Havens van ouderenzorgorganisatie Aafje in Rotterdam is sinds april officieel in gebruik. Dit bouwdeel, naast de hoogbouw aan de Zevenkampse Ring is flink onder handen genomen en volledig afgestemd op de eisen van nu. Het resultaat mag er zijn: een compleet gemoderniseerd gebouw waarin de behoeften van de bewoners centraal staan.

Je merkt het meteen als je binnenkomt…

Alles is ruim en licht, uitgevoerd in rustige kleuren en er heerst een prettige sfeer. Manager Zorg en Behandeling van De Vijf Havens Marlène Balvert is tevreden: “Na anderhalf jaar renoveren is het een prachtig eigentijds gebouw geworden, waar iedereen zich prettig en thuis voelt. Niet alleen de 106 bewoners met een somatische of psychogeriatrische problematiek, maar ook de medewerkers en bezoekers.” Eén van de uitgangspunten was om alles zoveel mogelijk op de wensen en behoeften van de bewoners af te stemmen. Volgens Jan Idema, projectleider Vastgoed bij Aafje, was dat vroeger anders. “De laagbouw van het woonzorgcentrum is zeker 30 jaar oud en was gebouwd met de toenmalige zorgvisie in het achterhoofd. Het was een gedateerd gebouw met grote afdelingen, donkere gangen en kleine kamers waar meerdere mensen woonden. Tegenwoordig ondenkbaar.” Kleinschalig wonen, de behoefte aan eigenheid van elke bewoner en een persoonsgerichte aanpak vormen de uitgangspunten van de hedendaagse zorgvisie en tegelijk de hoofdredenen voor de renovatie.

Functioneel en innovatief gebouw

Iedere bewoner heeft nu een eigen ruime studio met sanitaire voorzieningen (circa 30 m²). De studio’s liggen rondom een grote gemeenschappelijke woonkamer met een complete keuken waar maaltijden gezamenlijk bereid kunnen worden. Laura Kleinveld, manager Diensten en Welzijn, is blij met de royale afmetingen van alle ruimten. “Bewoners kunnen nu activiteiten en/of behandelingen in de eigen studio krijgen. Daarbij is de huiskamer zodanig van afmeting dat zelfs verschillende activiteiten tegelijkertijd aangeboden kunnen worden.” In totaal gaat het om elf woongroepen van tien personen. En omdat Aafje de filosofie hanteert dat iedereen dagelijks zonder barrières naar buiten moet kunnen, beschikt elke woonkamer over een grote veilige buitenruimte (terras/balkon). In het functionele drielaagse bouwwerk kunnen de mensen die er wonen en werken goed uit de voeten. Zo heeft elke studio een ‘slimme badkamer’. Door de beweegbare wand wordt deze in één handomdraai twee keer zo groot, zodat de bewoner zich goed kan redden en zelfs met een douchebrancard gemakkelijk naar binnen kan. Om aan te sluiten bij de behoefte aan maximale bewegingsvrijheid en veiligheid beschikken alle studio’s verder over een innovatief persoonsgericht zorgoproep- en dwaaldetectiesysteem. Iedere bewoner heeft een polsband met sensor. In het pand reageren bakens op de sensor van de individuele bewoner waardoor deuren al dan niet opengaan.

Dat besloten is tot renovatie had ook te maken met duurzaamheid, een ander speerpunt van het beleid van Aafje. “Renoveren is duurzamer dan nieuwbouw omdat we minder (bouw) afval produceerden, delen van installaties zijn hergebruikt en de oude tegels weer zijn toegepast in de bestrating van de tuinen. Bovendien bevat dit gebouw met een totale oppervlakte van 31.360 m² meer ruimte dan bij nieuwbouw mogelijk zou zijn”, aldus Jan. Het is een bijna-energieneutraal gebouw door de extra isolerende maatregelen zoals HR++ beglazing, 750 zonnepanelen op het dak, de WKO-installatie en de zonneboilers, evenals LED-verlichting met een biodynamische sturing in de huiskamers om het dagritme van de bewoners te ondersteunen. Maurits Ozephius, projectleider bij Van Wijnen: “Ook is een nieuwe verwarmings- en koelingsinstallatie in combinatie met een ventilatiesysteem aangebracht. Deze zorgt ervoor dat de studio’s altijd direct met verse buitenlucht geventileerd worden. Bewoners kunnen de verwarming en koeling zelf reguleren.”

Bewoners centraal

Alle woongroepen hebben een grote visual aan de wand die aansluit bij de naam van de groep. De kleurstellingen van het gehele interieur passen bij een healing environment. Dit betekent overal rustige, warme kleuren. In de eigen studio kunnen de bewoners één wand laten bekleden met zelf uitgezocht behang. Verder bevat elke studio een royale en functionele kledingkast. Maar hun inbreng gaat nog verder. Bij het ontwerpproces zijn naast medewerkers ook bewoners en hun naasten betrokken. Jan: “Zij konden in gebruikersgroepen suggesties doen. Daarna werd in de projectgroep besloten wat we daadwerkelijk konden doen.” Dat dit wel eens een spanningsveld vormde, bevestigt Maurits: “We hebben zoveel mogelijk rekening gehouden met de wensen van de bewoners en medewerkers van Aafje. Ook moet je kijken naar het maximaal haalbare op het gebied van techniek, financiën en werkprocessen. Gezamenlijk hebben we het goed opgelost en planning, proces en bewonerswensen voortdurend in de gaten gehouden. Daarbij paste ook de twee fasen waarin de renovatie moest plaatsvinden, omdat niet alle bewoners in tijdelijke huisvesting ondergebracht konden worden. Om de overlast zoveel mogelijk te beperken, waren veelvuldige afstemming en aangepaste werktijden nodig.”

Tekst: Irene Teunissen
Bron: Bouwen aan de Zorg nr. 2 2019