Vivare verduurzamen appartementen

Schakelen tussen techniek, taal en cultuur in Arnhem-Zuid

Op het Gelderseplein in Arnhem-Zuid startte Van Wijnen Onderhoud & Beheer in mei 2019 met een groot energetisch verbeterproject van 228 appartementen verdeeld over twee na-oorlogse flatgebouwen van woningcorporatie Vivare. Een jaar zullen de werkzaamheden van het verduurzamen van de appartementen in Arnhem duren, maar dat is niet de grootste uitdaging. In de flats wonen mensen met in totaal zestig verschillende nationaliteiten. Communicatie is dus een punt van aandacht voor uitvoerder Wilko Korthouwer en bewonersbegeleider Jolanda Melchers bij Van Wijnen Arnhem.

Cultuurverschillen

Woningcorporatie Vivare liet gebruikelijke informatiefolder in dit geval in vier verschillende talen opmaken en drukken: Nederlands, Engels, Turks en Arabisch. ‘We merken dat het helpt in de uitleg over wat we gaan doen’, vertelt Jolanda. ‘Stap voor stap hebben we in de folders uitgelegd wat er in de woningen gebeurt, hoe lang het duurt, wanneer we langskomen voor de opname, wat ze zelf moeten regelen, et cetera. En met veel plaatjes en kleuren erbij, want als spraak door taalproblemen te kort schiet, helpen plaatjes enorm in de begripsvorming’, vult ze aan.

‘De belangrijkste toets of het allemaal overgekomen is, merken we straks als we gaan starten’, zegt Wilko. ‘Of mensen echt begrepen hebben dat ze ruimte moeten maken op plekken waar gewerkt wordt en of ze überhaupt de deur open doen. In veel appartementen zal dat goed gaan, maar we hebben hier ook te maken met verschillende sociale problematiek bij bewoners. Het is wel spannend of we volgens planning aan het werk kunnen. Jolanda en ik zijn nu nog bezig met de opnames per woning, maar bij elk appartement gaan we twee dagen voor aanvang van de werkzaamheden nog langs om te checken of mensen er klaar voor zijn. En ook of we bijvoorbeeld moeten helpen of hulp moeten inschakelen om spullen te verplaatsen.’

Jolanda Melchers

Bewonersbegeleider

‘Het is een beetje maatwerk, omdat we begrip hebben voor de situatie. Door een deel van de werkzaamheden te vervroegen, kunnen we deze mensen heel erg van dienst zijn.’

Verduurzamen appartementen Arnhem

In alle appartementen worden nieuwe radiatoren geplaatst, brandwerende maatregelen getroffen bij de CV-leidingen, in de bergkast, meterkast en bij alle mechanische ventilatiekanalen. In de bergkast wordt ook een asbest ventilatiepijp vervangen. Aan de buitenkant worden de ramen vervangen door HR++ glas, worden de draaiende kozijnen en deuren vernieuwd, de borstwering en de muren geïsoleerd, de gevelkozijnen tochtdicht gemaakt en geschilderd. Op de flatgebouwen wordt het dak geïsoleerd en voorzien van zonnepanelen. Ook komen er nieuwe liften, worden de deuren in trappenhuis en hal voorzien van brandwerend glas en wordt de galerijvloer gecoat.

Veilig gevoel

Bewoners Arshak (71) en Arminoni (64) Sarkisian zijn heel blij met het verduurzamen van hun appartement op de vierde verdieping op het Gelderlandseplein in Arnhem. Het van oorsprong Iraakse echtpaar woont al ruim twintig jaar op deze plek en merkt al tijden dat onder meer de verwarming aan vervanging toe is. ‘Het duurt altijd lang voordat de temperatuur hier aangenaam is’, zegt mevrouw Sarkisian. ‘Ik ben ook heel blij met een sluiting op de draaiende ramen en deuren’, vult meneer Sarkisian zijn echtgenote aan. ‘Dat geeft een veilig gevoel.’

Wilko en Jolanda zijn bij het echtpaar Sarkisian op bezoek voor de opname van de werkzaamheden. Jolanda: ‘In dit appartement gaan we de verwarmingsleidingen eerder aanpakken, zodat meneer en mevrouw aan de slag kunnen met hun nieuw inbouwkeuken.’ Mevrouw Sarkisian: ‘Die wens stellen we al jaren uit, maar het is nu echt nodig. In juli en september verwachten we twee kleinkinderen en dan willen we graag dat de keuken klaar is. Als alles tegelijk komt, worden we daar heel onrustig van.’ Jolanda: ‘Het is een beetje maatwerk, omdat we begrip hebben voor de situatie. Door een deel van de werkzaamheden te vervroegen, kunnen we deze mensen heel erg van dienst zijn.’

Bijzondere gevallen

Maatwerk qua planning zal hier en daar wel vaker nodig zijn, al wil uitvoerder Wilko ook zoveel mogelijk zorgen voor een ‘lopend treintje’. ‘We zullen hier en daar best wat bijzondere gevallen tegenkomen bij het verduurzamen van de appartementen in Arnhem. Daar maken we onze mannen ook bewust van, al proberen we in het voortraject al problemen te tackelen. Onder meer – als dat nodig is – door een zogenoemd sociaal team “Achter de Voordeur” in te schakelen. Sommige woningen staan zo vol of zijn te vies, dat de bouwlieden er niet aan de slag kunnen. Dan moet er vooraf opgeruimd of schoongemaakt worden. De bewoners zijn over het algemeen wel heel positief, merken Wilko en Jolanda. ‘We komen iets brengen, hè’, zegt Wilko. ‘We maken hun woning comfortabeler en energiezuiniger. Dat is altijd fijn natuurlijk.’

Veel zal volgens de uitvoerder ook afhangen van het verloop in de eerste periode. Als bewoners merken dat het goed gaat, zet dat volgens Wilko een positieve toon voor de rest van het traject. ‘Ik wil er bij de eerste tien woningen zelf ook bovenop zitten. Kijken hoe het gaat en waar we kunnen verbeteren. Schoon werk leveren, duidelijke communicatie en respect voor de cultuur van bewoners zijn belangrijke aspecten. En mocht er wat zijn, dan zijn Jolanda en ik er voor overleg met de bewoners. Je kunt zeggen dat dit een opdracht is met twee gezichten. Bouwen is één deel van de klus en het maatschappelijke aspect het tweede deel. Een mooie uitdaging.’