De Veluwse Proeftuin: een groene én sociale toekomst

De Veluwse Proeftuin ontwikkelt zich in vier fasen tot een groene, toekomstbestendige woonomgeving met 148 woningen. Van Wijnen realiseert deze samen met BPD Ontwikkeling, MIX Architectuur, Weusten Liedenbaum en Green Real Estate. Duurzaamheid vormt de rode draad: natuurlijke materialen zoals houten gevelaccenten, groene gevels en sedumdaken, slimme infiltratiesystemen voor regenwater en nestkasten voor vleermuizen en gierzwaluwen dragen bij aan een biodivers ecosysteem. Ook de inrichting van de wijk ademt duurzaamheid: auto’s zijn hier te gast en bewoners genieten van collectieve tuinen. 

In deze collectieve tuinen groeien groenten, kruiden en fruit die geoogst mogen worden. “De eerste bewoners maken er al volop gebruik van,” vertelt Harmen Schuit, als uitvoerder bij Van Wijnen Arnhem al drie jaar betrokken bij project De Veluwse Proeftuin. “Een collectieve tuin of tuinhuis is op zich niet nieuw, maar hier zie ik dat het écht werkt. De bankjes in de tuin worden intensief gebruikt en het tuinhuis is een ontmoetingsplek. De bewoners hebben zelfs een groencommissie opgericht voor onderhoud en het opruimen van zwerfafval. Je merkt dat het leefbaar maken en houden van de wijk voelt als een gezamenlijke verantwoordelijkheid.” 

Half november leverde Van Wijnen ‘vlek G’ op: een complex met 88 appartementen, een commerciële ruimte en een groene binnentuin. De balkons zijn voorzien van grote bakken voor plukfruit, zodat bewoners letterlijk kunnen genieten van groen. Maar duurzaamheid gaat hier verder dan klimaatmaatregelen. Zorg-op maat huurt dertig appartementen van woningcorporatie Woonstede voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Op de begane grond opent in januari 2026 een nieuw grand café, gerund door cliënten van Zorg-op maat in samenwerking met Downtown Veenendaal. Het wordt een plek waar jonge mensen begeleid werken aan groei, zelfstandigheid en betekenisvolle deelname aan de samenleving. “Ook dát is duurzaamheid, maar dan op maatschappelijk vlak,” aldus Harmen.

Bij Van Wijnen stopt duurzaamheid niet bij oplevering. Harmen: “Tot de officiële overdracht onderhouden wij de moestuinbakken en planten. En om bewoners te helpen bij het inrichten van die bakken én om ze samen te brengen, organiseerden we een plantenmarkt. Een lokale hovenier bracht een kar vol planten en kruiden, zodat bewoners hun balkontuinen direct konden vullen. Met een koffiekar erbij werd het een heel gezellige en productieve middag. Het is anders dan standaard, het kost je een vrije zaterdag, maar als je ziet wat je ervoor terugkrijgt, is het dat zeker waard.”

De Veluwse Proeftuin ligt midden in een Natura 2000-gebied. Dat vroeg om extra aandacht voor bestaande bomen en groene zones. Van Wijnen stemden de bouwplaatsinrichting en kraanopstellingen hierop af. “We hebben elektrische kranen ingezet en zorgvuldig gewerkt om wortels en boomkronen te beschermen. Zo bouwden we duurzaam met respect voor de natuur,” zegt Harmen. “Daarnaast zorgden we voor een afvalstraat op de bouwplaats, met aparte containers voor elk type afval, zodat alles strikt gescheiden wordt afgevoerd. Zo benutten we elke kans om De Veluwse Proeftuin zo duurzaam mogelijk te maken.”

Van Wijnen werkt momenteel aan fase 4 van het project: De Proefmeesters. De oplevering staat gepland in het najaar van 2027.