Vruchtbaar samenwerken met een UAV-GC contract. Zo doe je dat!

Lange tijd was het stuk grond dat grenst aan het kanaal en het spoor in Middelburg onverhard en braakliggend terrein. Totdat woningcorporatie Woongoed Middelburg in overleg met de gemeente besloot om er huisvesting te realiseren voor studenten. De corporatie speelt hiermee in op de komst van meer studenten door uitbreiding van het onderwijsaanbod in Middelburg. Middelburg zet daarmee een volgende stap in de ambitie om uit te groeien tot een echte onderwijsstad.

Studentenhuisvesting Middelburg

De realisatie van de studentenhuisvesting vormt het sluitstuk van de revitalisering van de Kanaalzone. De opgave waar Woongoed voor stond was complex. Niet alleen vanwege de ligging naast het spoor ook de omvang van de bouwlocatie, die niet groter is dan een spreekwoordelijke ‘postzegel’. De totale bouw omvat drie complexen met 119 appartementen. Daarnaast komen er onder en tussen de gebouwen 48 parkeerplaatsen voor auto’s en circa 240 parkeerplaatsen voor fietsen. De gebouwen zijn straks volledig elektrisch. Na de realisatie nemen 236 studenten er hun intrek.

Woongoed zocht een partner die op basis van een UAV-GC contract de samenwerking aan wilde gaan. Voor Van Wijnen een mooie uitdaging om twee redenen; het eerste nieuwbouwproject onder onze vlag in de provincie Zeeland. En een UAV-GC contractvorm is voor ons een kans om onze kennis en kunde te laten gelden.

Beheersbaarheid van de complexiteit

Bas Rooze, projectleider namens Woongoed Middelburg, vertelt waarom zij destijds kozen voor een UAV-GC contractvorm. ‘Bouwprocessen zijn tegenwoordig steeds ingewikkelder en dat vraagt specifieke kennis van een opdrachtgever. Bouwwerken moeten functioneel, technisch en economisch voldoen aan steeds strenger wordende eisen. Beheersbaarheid van deze complexiteit is noodzakelijk. Eén contractpartner is dan prettig. Bovendien wilden wij vroegtijdig in het proces inzicht in de totale kosten.’ Een geïntegreerde contractvorm, zoals UAV-GC biedt dan uitkomst. ‘Wij waren op zoek naar een partner die verantwoordelijkheid durfde te nemen én aankon,’ vertelt Bas.

Verleggen van verantwoordelijkheden en risico’s

Een UAV-GC contract vraagt echt andere expertise van een partner dan de ‘traditionele’ contractvorm UAV. Volgens Bas dus niet iets wat elke bouwer kan. Wat zijn dan precies de verschillen? Bij een UAV contract krijg je alle stukken aangeleverd en weet je als bouwer precies wat je moet doen. ‘Bij een UAV-GC contract neemt de bouwer de verantwoordelijkheid en risico’s voor de bouw én voor het ontwerp op zich. De opdrachtgever formuleert alleen uitgangspunten voor het ontwerp, zoals een Programma van Eisen,’ vertelt Ruud van de Rijzen, projectvoorbereider bij Van Wijnen. Simpel gezegd betekent het dat je niet alleen de uitvoering doet, maar ook een ontwerp maakt en laat zien hoe je dat gaat doen. Dat is een hele verantwoordelijkheid. Ruud gaat stralen als hij vertelt dat het een geweldige uitdaging is om ‘waar te maken wat wij bedacht hebben.’ ‘Wijzen naar een ander is er niet meer bij,’ zegt Ruud lachend. Neemt niet weg dat wij ook externe adviseurs in huis hebben gehaald om met ons mee te denken, waaronder een verkeerskundige voor het verkeersplan en een bouwfysicus voor de energetische opgave. We hebben onze collega’s, die de renovatie van Gebouw Atlas van de TU/e in UAV-GC contractvorm hebben uitgevoerd, ook ingeschakeld. ‘Overal in het land zit kennis. Dat is het voordeel van een grote netwerkorganisatie als Van Wijnen.’

Rol op afstand

Met de keuze voor een UAV-GC contract kiest Woongoed Middelburg voor een rol die meer op afstand is. Waarbij Woongoed zich in mindere mate actief bemoeit met de invulling van het technisch ontwerp, projectmanagement en kwaliteitsmanagement. Je zou kunnen zeggen dat de opdrachtgever, met een dergelijk contract, de opdrachtnemer vraagt te ‘ontzorgen’. ‘Het ontzorgen was ons wat waard in dit project,’ geeft Bas aan. Omdat het voor ons beide een ontdekkingsreis is, hebben we in gezamenlijkheid besloten een meer hybride vorm van samenwerking te kiezen. Waarbij wij in het voortraject vaker dan in eerste instantie beoogd, aangehaakt werden en regelmatig samenkwamen om over detailleringen te sparren. Ruud onderstreept dat door te zeggen dat ze bewust de samenwerking hebben opgezocht. ‘Dat zorgde ervoor dat we het tempo erin konden houden én het bleek goed voor de relatie.’

Contractvorm beperkt toegepast

Op de vraag waarom dit type contract nog zo beperkt wordt toegepast, geeft Bas aan te moeten gissen. ‘Het kan zijn dat opdrachtgevende partijen het lastig vinden om de verantwoordelijkheid uit handen te geven. Je moet een rotsvast vertrouwen hebben in de partij aan wie je de opdracht gunt. Bovendien hangt aan het verschuiven van de risico’s en verantwoordelijkheden een ander financieel kostenplaatje. Daarnaast noemt Bas als mogelijke reden dat er meer ‘papierwerk’ komt kijken bij een UAV-GC contract. Maar daar ontkom je tegenwoordig sowieso niet aan. ‘Het is een opmaat naar het nieuwe werken, waarbij steeds meer zaken digitaal gaan.’ Zeker met de wet Kwaliteitsborging in het verschiet.

Het V-model

Bij de studentenhuisvesting ligt het V-model theoretisch ten grondslag aan de manier van samenwerking en voorziet het in de borging van de uit te voeren werkzaamheden en kwaliteit. Ruud legt uit: ‘Het komt er op neer dat je  achterwaarts toetst, zodat Woongoed op afstand alleen regie hoeft te voeren middels controle en acceptatie via de toetsing die wij als opdrachtnemer zelf uitvoeren.’ Dat klinkt als ‘eigen vlees keuren. Om dat te voorkomen, zegt Ruud, hebben wij in de Technisch Ontwerp fase (TO) Seconed ingeschakeld; een onafhankelijke en gecertificeerde kwaliteitsborger. De ingenieurs en inspecteurs van Seconed verzorgen een toetsing op de constructieve veiligheid van het bouwwerk. In de TO fase toetsen zij of wij voldeden aan het bouwbesluit en de vraagspecificatie. Tijdens de realisatie vullen wij ons kwaliteitssysteem ook aan met extra kwaliteitscontroles. Een externe controleur toetst op de geleverde bouwkwaliteit. ‘In elke fasen zijn de controleurs de extra paar ogen op de bouw,’ aldus Ruud.

We hanteren dit V-model om voor alle projectbetrokkenen inzichtelijk te maken hoe de onderdelen worden beproefd om vast te stellen of het resultaat voldoet aan hetgeen is overeengekomen in het contract. Zo borgen we het proces en de kwaliteit.

Uitvoering en UAV-GC contract

Volgens Erik Willemse, projectleider bij Van Wijnen, is in de uitvoering van het project merkbaar dat een UAV-GC contract de basis vormt. Op de bouwplaats voeren we veel verschillende controles uit. Naast de visuele controles voeren we metingen op losse onderdelen en samenwerkende onderdelen uit. Wijzingen of veranderingen leggen we vast in voortgangsrapportages die we maandelijks bespreken in de bouwvergadering. ‘Persoonlijk contact is belangrijk en noodzakelijk,’ geeft Erik aan.

Blij met elkaar

De heren zijn na twee jaar samenwerken nog blij met elkaar. ‘De sfeer zegt voldoende. We kunnen nog steeds met elkaar lachen. Ook als het even tegenzit. Dat is belangrijk,’ zeggen Erik en Ruud tevreden. Bas knikt instemmend. ‘De sfeer is erg prettig en de samenwerking verloopt goed.’ We zetten samen een prachtig en belangrijk project neer. We dragen bij aan een goede woonomgeving en zorgen voor een prettige en veilige start van de studie en studententijd voor de (internationale) studenten.