Verduurzamen woningen Wierden en Borgen

In 2021 zijn de Groningse woningstichting Wierden en Borgen en Van Wijnen Groningen gestart met een grootschalig project onder de noemer van Duurzaam Thuis: het verduurzamen en verbeteren van 150 woningen, verdeeld over zes dorpen in Oost-Groningen. Naar verwachting is het project eind 2023 afgerond.

Woningstichting Wierden en Borgen verhuurt ruim 7000 sociale huurwoningen in de provincie Groningen. Wonen gaat om meer dan alleen een huis hebben om in te wonen, vindt Wierden en Borgen. Het moet een veilig, betaalbaar en liefst duurzaam thuis zijn. Wierden en Borgen werkt er hard aan om elke huurder zo’n thuis te bieden.

“De naam Duurzaam Thuis is een bewuste keuze”

Een van de lopende projecten is Duurzaam Thuis. 150 grondgebonden zestiger-jarenwoningen in Bedum, Onderdendam, Uithuizermeeden, Roodeschool, Garmerwolde en Ten Boer worden verduurzaamd en verbeterd. “De naam Duurzaam Thuis is een bewuste keuze”, zegt programmamanager Saskia van Lissum van Wierden en Borgen. “We verduurzamen, én het gaat om het thuis van onze huurders. We brengen het energielabel van de woningen naar A+. Hiermee verlagen we het energieverbruik van de bewoners en worden de woningen toekomstbestendig en comfortabel.”  

Bewoners voorop stellen

Wierden en Borgen werkt voor diverse projecten samen met verschillende aannemers. Voor het project Duurzaam Thuis schreef de woningstichting een aanbesteding uit. Wierden en Borgen nodigde vier aannemers uit om een presentatie te geven waar ook de huurdersorganisatie en bewoners bij aanwezig waren. “De bewoners denken mee over de maatregelen en uitvoering”, zegt Saskia’s collega André Giezen, manager Vastgoed bij Wierden en Borgen. “Daarom vonden we het belangrijk dat ze bij de presentatie de mensen zagen die ze daadwerkelijk op de bouwplaats zouden tegenkomen, zoals de projectleider en uitvoerder. We wilden de realiteit horen 

Bij de uitvraag kwam Van Wijnen Groningen als beste aannemer uit de bus. Saskia: “Van Wijnen is ervaren, maar wat ons vooral aansprak was het feit dat ze de bewoners vooropstellen. Voor ons is dat belangrijk, want de werkzaamheden vinden in bewoonde staat plaats. Als de bouwvakkers aan het einde van de dag de deur dicht trekken, begint de bewoner aan zijn avond. Dan moet het wel opgeruimd zijn.” “Iedere aannemer kan steentjes stapelen”, vervolgt André. “Bij een project als dit zit de uitdaging vooral in de omgeving. Hoe ga je met de bewoners en hun persoonlijke omgeving om? Hoe zorg je ervoor dat ook zij op tijd weten wat er gaat gebeuren? Hoe beperk je overlast, zowel in de woningen als in de wijk? Van Wijnen heeft hierop een duidelijke visie.”  

Het dagelijks leven zo min mogelijk verstoren

“Wij realiseren ons dat we bij iemand anders in de woning aan het werk zijn”, zo licht uitvoerder Evert van der Helm die visie toe. “Dat betekent dat het heel belangrijk is dat we rekening houden met de bewoner. Eigenlijk net alsof we bij onszelf aan het werk zouden zijn. Door de hele woning leggen we een folie op de vloer, ter bescherming van de ondergrond. Aan het eind van een werkdag ruimen we het gereedschap netjes op en leveren we de woning bezemschoon op. De bewoner kan gewoon gebruik maken van de keuken, het toilet en de douche zoals hij dat gewend is. We willen het gewone dagelijkse leven van de huurders zo min mogelijk verstoren. Dat zal misschien niet altijd lukken, maar het is wel ons doel.” 

Breed maatregelpakket

Het project Duurzaam Thuis bevat een breed maatregelpakket. “We verzorgen onder meer dak-, gevel- en vloerisolatie, HR++ glas, een warmteterugwinsysteem, zonnepanelen en – als dat nodig is – de vervanging van de keuken en badkamer en het toilet”, vertelt Evert. “Ook doen we schilderwerk aan de buitenzijde en brengen we een waterafstotende laag op de gevel aan. Waar nodig herstellen we houtrot. We vervangen de bewegende delen, zoals de deuren en de ramen. En we pakken we de bergingen aan: we slopen ze en plaatsen een nieuwe. Bij dit project houden we ook rekening met beschermde dieren. In samenwerking met een ecoloog plaatsen we voorzieningen voor gierzwaluwen en vleermuizen.”

Poppy de papegaai

Het project is inmiddels al een een jaar op stoom. Wierden en Borgen en Van Wijnen werken in één bouwteam samen, inclusief van elk van de partijen een bewonersconsulent. Saskia: “We vinden het belangrijk dat de huurder zich gehoord en gezien voelt. De bewonersconsulent van Van Wijnen doet bij iedere huurder thuis een zogenoemde ‘warme opname’ en kijkt waar Van Wijnen rekening mee moet houden tijdens het werk. De bewoner heeft misschien een bijzondere plant in de tuin waar om gedacht moet worden. Of een hondje dat niet goed tegen lawaai kan.” 

Saskia van Lissum, programmamaker Wierden en Borgen

‘We vinden het belangrijk dat de huurder zich gehoord en gezien voelt’

Zo was een bewoner bezorgd over het welzijn van zijn papegaai Poppy. Evert: “Poppy betekende alles voor deze huurder. De bewonersconsulent voelde de situatie goed aan en bood een oplossing: de bewoner kon met Poppy in een van de rustwoningen verblijven die we hadden ingericht. Er werd zelfs een briefje op de deur van de rustwoning geplakt met het verzoek om niet aan te bellen. De bewoner vond het fijn dat er zo met hem werd meegedacht. In een ander geval ging de uitvoerder zelf in gesprek met een bewoner die zich zorgen maakte over een erfstuk in zijn keuken. Voor ons is het essentieel dat Van Wijnen de bewoners begeleidt en tijd reserveert voor dit soort maatwerk. Zonder de medewerking van de huurders is er namelijk geen project.” “We houden zoveel mogelijk rekening met zulke situaties”, geeft Evert aan. “Huisdieren of persoonlijke bezittingen zijn belangrijk voor de huurders. We begrijpen dat ze zich daar zorgen over kunnen maken en proberen ze zo te ontzorgen.”

Patatje eten

Een leuk moment was het moment van oplevering in een van de dorpen. “Dat vierden we met een frietkraampje in de straat”, vertelt Remko, projectleider bij van Wijnen. “Alle buren, ook de particuliere huiseigenaren, waren uitgenodigd om samen met het team een patatje te eten. Bewoners zeiden: het gaat lekker, jullie zijn goed bezig. Op zo’n moment weet je dat Van Wijnen als gast in de wijk geaccepteerd is. Natuurlijk is er weleens overlast, maar de kracht van een goede aannemer is dat die dat op tijd laat weten.” “Communicatie is daarbij de sleutel”, legt Evert uit. “We willen vermijden dat bewoners en omwonenden overrompeld worden door lawaai of stofoverlast. Vaak doen we briefjes bij de bewoners in de bus waarop we aangeven wanneer we bepaalde werkzaamheden op de planning hebben staan. Onze bewonersconsulent heeft ook veel contact met de bewoners. En we zijn de hele dag door op onze projecttelefoon bereikbaar voor bewoners.”  

Remko Smid, projectleider Van Wijnen

‘Het moment van oplevering vierden we met een frietkraampje. Alle buren waren uitgenodigd’

Open en transparant

De samenwerking binnen het bouwteam Wierden en Borgen/Van Wijnen gaat tot nu toe naar wens. Van Wijnen pakt de woningen per dorp aan; Bedum en Onderdendam zijn inmiddels klaar. “Het traject verloopt open en transparant”, zeggen zowel Remko als Saskia. “Van Wijnen maakt waar wat ze hebben beloofd. En wat niet goed gaat, sturen we bij. Zo liepen er in het begin enkele steigerbouwers rond met ontbloot bovenlijf en stond de radio vrij luid. Daar hebben we iets van gezegd.” “Binnen het bouwteam is een prettige sfeer”, vindt Evert. “We weten elkaar te vinden en er zijn korte lijnen. Geen dag is gelijk en inderdaad gebeurt er weleens wat. We denken graag constructief mee om eventuele klachten zoals Saskia noemde snel op te lossen. Een andere hobbel was dat wij in het begin nog geen bewonersconsulent hadden. Die situatie duurde wat te lang. Gelukkig hebben we alsnog een bewonersconsulent bij het project kunnen betrekken.” 

Evert van der Helm, uitvoerder Van Wijnen

‘Binnen het bouwteam is een prettige sfeer’

Elke brief richting de bewoners heeft de hashtag #bouwendoenwesamen. En dat is precies hoe Wierden en Borgen en Van Wijnen dit project ervaren: we klaren de klus samen met de bewoners. “De eerste huurders genieten inmiddels van hun comfortabele en energiezuinige woning”, besluit Saskia. “Ze hebben wat overlast ondervonden, maar we horen nu vaak: het is toch wel heel fijn zo. Daar doen we het voor: dat onze huurders zich Duurzaam Thuis voelen.” 

Geïsoleerde prefab bergingen van De Groot Vroomshoop

Van Wijnen werkte tijdens dit project samen met De Groot Vroomshoop. Zij leverden geïsoleerde prefab bergingen. Bekijk de video hieronder voor meer informatie.